Restoratörlerin görevi, harap olan ve hasar gören sanat yapıtlarını yeniden canlandırmaktır. Bu iş uzaktan kolay görünüyor olabilir ama hiç de basit değildir: bir yanlış hareketiniz ile başyapıtı mahvedebilirsiniz. Ne yazık ki hatalar kaçınılmazdır.
Necibe.com olarak, dünya üzerinde bu tür ciddi restorasyon hatalarını sizin için derledik.
Mahvedilmiş Bir Resim
Başarısız restorasyonun en sansasyonel davası İspanya’da meydana geldi. 80 yaşındaki Cecilia Jimenez, yerel bir katedralde İsa imgesi ile duvarları restore etmeye gönüllü oldu. Ancak bir sebepten dolayı, orijinali ile alakası bile yoktu. Belki de yaşlı kadının görme yeteneği artık eskisi kadar iyi değildi.
Cecilia’nın sorumlu olup olmayacağını uzun süre tartışabilirsiniz. Ama eser artık mahvolmuştu ve geri döndürülemezdi. Öte yandan katedral dünya çapında tanınmaya başlandı ve bu sebepten Cecilia artık yeni Goya olarak adlandırılıyor.
Resimdeki Karakterler Gözlerini Kaybettiler
Sistine Şapelindeki fresklerin restorasyonu yirminci yüzyılın en kapsamlı restorasyon çalışmasıydı. Fakat birçok sanat eleştirmeni başarısız olduğuna inanıyor.
Ustalar kurumu temizledikleri fresklerin en üst katmanına yani Michelangelo’nun kendisi tarafından yapılan düzeltmelere dokundular. Sonuç olarak, bazı karakterler gözlerini kaybetmiş gibi görünüyor.
Berlusconi’nin Fantezisi
2010’da heykeltraşlar, İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi’nin ikametgahının önüne Mars ve Venüs heykellerini (yaklaşık MS 175) getirdi. Fakat heykeller eksik vücut parçaları ile getirilmişti.
Berlusconi derhal restore edilmesini emretti. Onay çıktı, fakat sanat eleştirmenleri Başbakan’ın bu yıkıcı gücünü takdir etmedi.Çünkü eserlerin orjinal halinde olmadığına ve değiştirildiğine inanıyorlardı. Nitekim eserler istenildiği gibi düzenlenip eski yerlerine geri döndü.
Hafifleyen Eser
Leonardo da Vinci’nin the Virgin and Child with St. Anne eseri restore edildi ve sonucunda çok daha hafif oldu. Daha önce bulutlu olan koyu tonlar hakimdi, şimdi resim parlak renklerle sanki güneşli bir günde gerçekleşmiş gibi gözüküyor. Uzmanlara göre, bu da Vinci’nin vizyonuna aykırı.
Louvre Komitesinin bazı uzmanları, böyle bir restorasyona karşı protesto yapmak için görevlerinden bile vazgeçtiler. Ancak restoratörlerin çalışmaları gerçekten o kadar da kötü mü sizce?
Tanınamaz Lenin
Rusya’daki her şehrin bir Lenin heykeli var. Fakat Krasnodar Krai’deki diğerlerinden şanssızdı. Restorasyondan sonra, orantısız olarak uzun bir el ve başkasının yüzü yerini aldı.
Anıtın uzun zamandır böyle bir görünüşe sahip olduğu ortaya çıktı, üstelik fotoğraflar 2016 yılına kadar kimse tarafından paylaşılmadı. Olay ortaya çıktından sonra merkez medya kanallarında bile yerini aldı.
Çin Seddi
Çin Seddi, dünyadaki en büyük mimari anıt ve maalesef yavaş yavaş çürüyor.
Birkaç yıl önce, restoratörler, 780 metre uzunluğundaki duvardaki en güzel bölümlerden birini başarısız bir şekilde yeniden inşa etti ve onu basitçe bir beton tabakasıyla kapladı.
Olay halen araştırılıyor ve duvarın geri kalanı daha dikkatli bir şekilde restore edilecek.
Matrera Kalesi
İspanya’daki Matrera Kalesinin yeniden inşası çok tartışmalı oldu.Kale değişiminin ardından çok modern görünüyordu. Restoratör Carlos Quevado, kalenin hangi kısımlarının yeni ve hangisinin eski olduğunu açıklığa kavuşturmaya çalıştı.
Tüm bunlar olurken, mimarların güvenilir bir topluluğu olan Architizer, Quevado’nun tarafında yer aldı. Ancak yerli halk, kalenin yeni halinden hiç memnun değil.
Tutankhamun’un Sakalı
2014 yılında Kahire Müzesi’nde çalışan bir kadın, Tutankhamun’un 30 pound’luk (10 kg) altın maskesini düşürdü ve sakal eserden koptu. Kadın profesyonellere gitmek yerine kocasına, yani bir restoratöre gitti.
Sakal tekrardan sağlam bir yapıştırıcı ile yapıştırıldı. Ancak kocası yanlış açıyı seçmişti. Aynı zamanda Tutankhamun’un çenesini tutkalla boyadı ve ilginç bir karar vererek çizikler çizmeyi düşündü. Neyse ki sakal yakın zamanda düzgün bir şekilde restore edildi.
Başkasının Kafasına Sahip Bir Bebek
Kanada’nın Sudbury kentinde bulunan Meryem Ana ve Bebek İsa heykeli, bir zamanlar vandalların elinde tutuldu: bebeğin başı kesildi ve çalındı.
Sanatçı Heather Wise yeni bir başlangıç yapmaya gönüllü oldu ancak çalışmalarının sonucu tuhaf görünüyordu ve yerliler arasında hoşnutsuzluğa neden oldu.
Ama sonuç olarak Heather’ın eylemleri olumlu bir rol oynadı: çünkü gerçek kafayı çalan adam mahcup oldu ve geri getirdi. Heykel restore edildi.
Son Söz
Başarılı olmayan sanatsal restorasyon vakalarının nadir olduğunu belirtmemiz gerekiyor. Restoratörlerin titiz çalışmaları sayesinde bugünün ustalarının sayısız eseri hayatta kaldı. İyi örneklerden biri, Vatikan’daki Aziz Petrus Bazilikası’nda bir melek heykeli.
