Saçlarınız sağlığınız hakkında bir şeyler anlatmaya çalışıyor olabilir. Çevresel koşullar ve ilaçlar vücudunuzu ve saçınızı etkiler. Normal durumlarda saçınıza veya saç derinize iyi bakmanız yeterlidir. Fakat bazen saçlarınızın şekli, yapısı ve görünümü sağlığınız hakkında size ipuçları verebilir.
Kepeğin Herhangi Bir Sağlık Riski Yoktur
Kepek bulaşıcı değildir. Saç derisinin hassaslaşması ile birlikte, deri tahriş olarak normalden fazla deri hücresi üretir. Cildin yağlanması, stres, aşırı kilo alımı, havadaki kuruluk ve egzama gibi hastalıklar da kepek oluşumuna neden olur. Omuzlara dökülen kepekler özellikle kadınlar için can sıkıcı bir durum olsa da kepeğin, kaşıntı yapması dışında sağlık için hiçbir riski yoktur. Kepeklenmeyi önlemek ve ölü cilt hücrelerinin oluşumunu azaltmak için kepek önleyici şampuanlar kullanabilirsiniz. Şampuanı saçınıza sürdükten sonra 5 dakika boyunca bekletin ve sonra saçınızı iyice durulayın. Saçınıza en uygun şampuanı bulmak için birkaç kepekli şampuan denemeniz gerekebilir. Biri işe yaramazsa başka birini deneyin. Hiçbiri işe yaramazsa, doktora görünmenizde fayda vardır.
Sarı Renkli Kepekler?
Saçlarınızdaki kepekler yağlı ve sarıysa, seboreik dermatitiniz olabilir. Seboreik dermatit, hormonlar, mantar, hatta Parkinson hastalığı veya HIV gibi bazı nörolojik problemlerle alakalı olmasına rağmen, genelde kepek ile karıştırılır. Yağlı ciltlerde görülme olasılığı yüksektir, ayrıca yapılan tedavilerden sonra tekrar nüksedebilir.
Saç Dökülmesi
Uzmanlar günde 100 ve daha fazla saç dökmemizin normal olduğunu söylüyor. Saçlarınızın dökülmesi kel olacağınız anlamına gelmiyor. Her 100 bin saç folikülünün %90’ından saç oluşabilir. Diğer %10’luk kısım dinlenme (telojen) evresinde olabilir ve 2 – 3 ay sonra uzamaya başlayabilirler.
Saçkıran (Alopesi Areata)
Saçkıran hastalığında, bağışıklık sisteminiz yanlışlıkla kıl köklerine saldırır ve saçların aniden ve hızlı bir şekilde dökülmesine neden olur. Bazı hastalarda saçın belli bir bölgesinde yoğun dökülmeler gözlemlenirken, bazı hastalarda tüm saç aniden dökülür. Saçkıran öncesi kaşıntı ya da kepek gibi belirtiler yaşanmaz. Saçkıranın nedeni tam olarak bilinememektedir, yalnızca bulaşıcı olmadığı biliniyor. Kadınlarda görülen alopesi areata, psikolojik sorunlara yol açabilir. Saçlar kendi kendine büyür ve tedavi hızlı bir şekilde tamamlanabilir. Ne yazık ki, bazı insanlar alopesi areata’yı sürekli tekrarlayabilir.
Kadınlarda Kellik
Yaşın ilerlemesiyle birlikte kafa derisi incelir ve kafanın her yerinde saç dökülmesi meydana gelebilir. Ancak saç dökülmesi genellikle başın üstünde görülür. Erkeklerden farklı olarak, kadınlar nadiren kelleşirler ve erkeklere nazaran saç dökülmesi daha yavaştır. Yaygın inancın aksine, uzun saçlar köklere baskı yapmaz. Minoxidil ilacının günde bir kez uygulanması saçların büyümesine yardımcı olabilir ve saçların incelmesini önleyebilir. Spironolakton ve Flutamid (oral ilaçlar) kadınlarda da kullanılabilir.
Saçlarınızı Güneşten Koruyun
Çok fazla güneş saçlarınızın kolaylıkla kopmasına ve kırılmasına neden olur. Bu, özellikle sarışın veya gri saçlı olanlar için geçerlidir. Zayıf saçlarınız varsa, saç derinizde güneş yanığı olma riski yüksektir. Güneş kremi ile saç bakım ürünlerini seçmek saçlarınızın korunmasını sağlar. Bu nedenle güneşe çıkarken şapkan takmak iyi bir fikirdir. 30 faktörlü güneş kremleri ve kumaştan yapılmış bir şapka seçebilirsiniz.
Saçlarınız Beslenmeye İhtiyaç Duyar
Yaptığınız diyetler yalnızca kilo kontrolünü sağlamaz, aynı zamanda saçınızı da etkiler. Saçlarınızın omega-3 yağ asitlerine, çinkoya, A vitaminine, proteine ve demire ihtiyacı vardır. Çok düşük kalorili diyetler genellikle yeterli besleyici maddelerden yoksundur ve saçların uzama hızını yavaşlatabilir ve saçların daha mat olmasına neden olabilir. Eğer yeterince beslenemiyorsanız ve ya bir yeme bozukluğunuz varsa saçlarınız kolayca dökülebilir.
Omega-3 yağ asitleri için somon ve ceviz yiyerek saçlarınızın parlaklığını artırabilirsiniz. Ispanak ve A vitamini için havuç; selenyum için fıstık ve çinko için istiridye ve kaju tüketebilirsiniz. Az yağlı süt ürünleri, tahıl ve sebze gibi besinler kafa derisini ve saçı korumaya yardımcı olur. Şunu unutmayın, saçlarınız için iyi olan gıdalar kalbinize de iyi gelir.
Saçların Genç Yaşlarda Grileşmesi Genetik Bir Sorundur
Saçların grileşmesi her zaman yaşlanma ile ilgili değildir. Henüz 40 yaşında değilseniz ve saçlarınızda birkaç gri tüy daha görüyorsanız, bunun sebebi genetik olabilir. Anevrizma, tiroid sorunları, vitamin B12 eksikliği ve vitiligo, erken dönemde saçların grileşmesine neden olabilir. Bu görüntüden kurtulmak için saçlarınızı boyatabilirsiniz fakat bazı insanlar boyadaki kimyasal maddelere karşı çok hassastır. Bu nedenle saçlarında kaşıntı oluşabilir ve kafa derilerinde yanma hissedebilirler.
Saçları Çok Sıkı Bağlamak
Saçları çok sıkı bağlamak veya örmek, saç köklerine zarar verebilir ve saçların kopmasına neden olabilir. Saç tokaları bazen ekstra ağırlık vererek mevcut saçları çekebilir. Saçları uzun süre ve sıkıca bağladığınızda kalıcı saç dökülmesine neden olabilir.
Saç Masajı
Saç derisine masaj yapmanın saç dökülmesini yavaşlatabileceğini veya kafa derisinin durumunu iyileştireceğini gösteren hiçbir kanıt yoktur ancak stresin hafifletilmesi harikalar yaratabilir. Saç deriniz duyarlı sinir uçları ile kaplanmıştır. Saç derisinin ovulması, gerginliklerin serbest kalmasına yardımcı olabilir. Masaj dopamin ve serotonin gibi iyi hissettiren hormonların salınmasını tetikleyebilir.
