Pankreasın salgıladığı şekeri dengeleyen hormon, insülindir. İnsülin reseptörleri aracılığıyla bağlandığı yapı sayesinde aktifleşen insülin, bazı durumlarda görevini tam olarak yapamaz. İnsülin, vücutta bulunan şeker miktarını dengelemek için salgılanır. İnsülin, işlevini yerine getiremediğinde insülin direnci denen metabolik sorun ortaya çıkar. 1 ünite insülin ile denetlenebilen şeker, insülin direnci olduğunda 2 ya da 3 ünite ile ancak dengelenir. İnsülin direncinin artması şekerin kontrolünü zorlaştırır ve vücuttaki insülin hormonu miktarını artırır. Bu da bedende aşırı miktarda insülin oluşmasına neden olur.
İnsülin Direncinin Belirtileri Nelerdir?
Aşırı yağ oranı insülin direncini tetikleyebilir. Özellikle obezite sorunu yaşayan kişilerde insülin direnci görülme olasılığı çok fazladır. Şiddetli insülin direnci olan insanlar bazen boyunlarında, dirseklerinde, dizlerinde, ellerinde ve koltuk altı bölgelerinde koyu renkli lekeler görürler.
İnsülin Direnci Neden Oluşur?
İnsülin direnci nedeniyle vücut normalden fazla insülin hormonu salgılamak zorunda kaldığı için kilo artışı, karaciğer yağlanması, kalp ve damar tıkanıklıkları görülebilir. Aşırı kiloluysanız, yeterli egzersiz yapmıyorsanız, yüksek tansiyonunuz varsa ya da sigara içiyorsanız insülin direnci olma olasılığı artar. İnsülin direnci arttığında hastaların pankreas yetmezliği oluşabilir, ileri evrelerde şeker hastalığına bile neden olabilir.
Kan ve Kalp Sorunlarına Neden Olabilir
Kan sisteminizle ilgili bazı sorunlar, düşük HDL kolesterol, trigliserid olarak adlandırılan yüksek miktarda yağ, kalp hastalığı, kan damarı hastalığı da dahil olmak üzere pek çok sorun, insülin direncinizin artmasına bağlı olarak oluşabilen hastalıklardır.
Aile Geçmişiniz İnsülin Direncinizde Etkilidir
Afrika Amerikan, Hispanik / Latino, Yerli Amerikan, Asyalı Amerikan veya Pasifik Adalı bir ırka sahip insanlarda insüline dirençli olma olasılığı daha yüksektir. Ebeveyn, kardeş ya da kız kardeşiniz Tip 2 diyabetliyse, riskiniz daha yüksektir. Anneniz size hamile iken (gestasyonel diyabet) şeker hastasıysa, bu risk daha da artar.
İnsülin Direnci Teşhisi
İnsülin direnci testi karmaşık ve zordur, bunun yerine, doktorunuz muhtemelen prediyabet (muhtemelen olması gereken kan şekeri) için sizden test isteyecektir. Bir laboratuvarda, aç karnına yapılan testlerde kanınızdaki glikoz seviyesi kontrol edilebilir veya son birkaç aydaki “ortalama” kan şekeri seviyeniz bulunabilir. Normalden daha yüksek sayılar, insüline dirençli olduğunuzu gösterir.
İnsülin Direnci Diyabete Neden Olabilir
Pankreasınız vücudunuzun hücrelerine glikoz almayı denemek için fazladan insülin üretmeye devam edilebilir. Sonunda, insülin üreten hücreler yıpranabilir ve bu durum tip 1 ya da tip 2 diyabetle sonuçlanabilir. İnsülin direncini erkenden tespit eder ve yaşam tarzınızda değişiklikler yaparsanız, bunun olmasını engelleyebilirsiniz.
Doğru Yemeği Yemelisiniz
Tatlılar, rafine edilmiş tahıllar ve hayvansal yağları azaltın ve çok sayıda sebze, meyve ve tahıl tüketin. Bu tür yeme planı, sağlıklı bir kiloya ulaşmanıza ve bu kiloya devam etmenize yardımcı olacaktır. Ayrıca, hücrelerin daha iyi insülin kullanmasına yardımcı olur. Yüksek tansiyonlu insanlar için DASH diyeti iyi bir örnektir. Diyette tuzu azaltmak yer alır. Özellikle bu diyet sayesinde insülin direncini düşürebilir ve daha aktif hale gelirsiniz. Çalışmalar aynı zamanda düşük D vitamini kullanımı ile vücudunuzdaki insülin seviyesi hakkında bir bağlantı olduğunu gösteriyor.
Hareket Etmelisiniz
Fiziksel aktivite insülin direnciyle mücadelede önemli bir etkendir. Sağlıklı bir diyet gibi, kilo vermenize yardımcı olur. Egzersiz ayrıca hücrelerinizin, özellikle de kaslarınızın insülin kullanmasına yardımcı olur. Haftanın belirli günlerinde, günde en az 30 dakika aktivite yapmaya çalışın. Kalbiniz daha hızlı atacak ve çok daha iyi nefes alacaksınız.
Meditasyon
Yaşam tarzı değişiklikleri, insülin direnci için en iyi tedavi yöntemidir. Ancak durumunuz varsa ve tip 2 diyabet olmanız çok büyük olası ise doktorunuz meditasyona başlamanızı isteyebilir. Tip 2 diyabet, daha genç ve kilolu insanları etkileyebilir. Bu tip hastaların meditasyon yaparak kendilerini rahatlatmaları mümkündür.
Metabolik Sendromlar
İnsülin direnci bu durumun bir parçasıdır ancak hepsinin değil. Metabolik sendromlu kişiler, yüksek kilo, yüksek yağ oranı, düşük HDL kolesterol, yüksek tansiyon ve normalden yüksek olan kan şekeri özelliklerinden en az üç tanesine sahiptir. Diyabet, kalp rahatsızlığı ve felç geçirme ihtimalinizi artırır.
İlgili Hastalıklar
İnsülin direnci olan insanlar vücutlarında genellikle biraz daha yüksek seviyede iltihaplanma düzeyine sahiptir. Diğer koşullarda da bu iltihaplanma vardır. İnsülin direnci, kalp ve kan damarı hastalığı, arterlerindeki kan pıhtıları, böbrek hastalığı, karaciğer hastalığı, polikistik over sendromu (PCOS) ve romatoid artrit ile bağlantılıdır.