Çene kayması, çenenin belirli nedenlerden dolayı yerinden oynaması durumudur. Çenede bulunan dokular, kaslar, eklemler herhangi bir bozukluğa uğradığında ya da dış etkenler ile zarar gördüğünde çene kaymaları ortaya çıkmaktadır. Çenede ağrı ve şişkinlik oluşumları çene kaymasının meydana geldiğini gösteren en çok bilinen belirtilerindendir. Bu gibi durumlarda şişkinlik görülüyorsa hemen buz ile yapılacak işlemler tedavi sürecinde yararlı olmaktadır. Çenede şişkinlik her zaman için kayma nedeni ile olmayabilir. Bambaşka sebepler nedeni ile de bu durum görülebilir.
Çene Kayması Belirtileri Nelerdir?
Çene kayması her zaman belli olan bir durum değildir. Bazı çene kaymaları gözle görülebilen kaymalar olmazlar. Ancak bir takım belirtiler ile çene kayması olup olmadığı anlaşılabilir. Çene kayması belirtilerden biri hareket sonrasında oluşan çene ağrıları. Genellikle kulağın hemen ön kısmında hissedilen ağrılar çene kayması nedeniyle oluşur. Konuşurken zorluk çekme, dişlerin tam olarak birbirine oturmaması, ağzım tam kapanmaması, nefes alıp verirken zorluk çekme gibi pek çok belirtileri vardır.
Çene Kaymasının Nedenleri
Çene kaymasına sebebiyet verecek birçok neden vardır. Bu nedenlere dikkat edilmesi koşulunda çene kayması problemi ile karşılaşmak önlenebilir. Bunlar;
- Çene hareketlerini olması gerektiğinden fazla yapmaya çalışmak, ağzı geniş açmaya çalışmak yani zorlamak. Esneme, sandviçten büyük ısırık almak, kusmak, diş tedavileri, hastalık nöbetleri, genel anestezi gibi durumlarda çene olması gerektiğinden fazla açılabilmektedir. Bu da eklemlerin yerinden oynamasıyla oluşan çene kayması demektir.
- Yaralanma nedeni ile oluşan kaymalar. Bu tip kaymalara çeneye alınan sert darbeler sebep olmaktadır. Spor yapmak, yumruk darbeleri almak, iş ve araba kazaları çene kaymalarına neden olabilir.
- Diş problemleri. Dişlerin yapısını bozabilecek her türlü hastalık buna sebep olabilmektedir. Dişlerin yapısı bozulduğunda dişler yerlerine tam oturmazlar. Bu nedenle kapanma esnasında dişlerin farklı yerlere sürekli olarak baskı yapması çene kaymasına neden olmaktadır.
- Doku, eklem ve kas problemleri. Herhangi birinde meydana gelen deforme, bozulma, eksiklik gibi durumlarda çene kayması açığa çıkmaktadır. Bu durum genetik olabileceği gibi sonradan da görülebilir bir durumdur. Zayıf kaslar ve dokular genel olarak çene kaymasına neden olur.
Çene Kayması Tedavileri
Çene kaymasının birçok tedavi yöntemi bulunmaktadır. Bunlardan genel olarak en çok bilinen yöntem el ile oturtmaktır. Doktorlar kayan çeneyi, dış güç olarak el yordamı ile oturtabilmektedirler. Dış kuvvet ile yerine getirebilecek çene kaymaları, doktorlar tarafından bu yöntem ile yerine getirilmektedir. Yerine getirildikten sonra izlenmesi gereken bir takım süreçler vardır. Barton sargısı ve çene kayması yaşayanların dikkat edeceği bazı durumlar gibi. Bunlar dışında birden fazla çene kayması yaşayan kişiler için cerrahi müdahale gerekmektedir. Kısa süre içerisinde birden fazla çene kayması gerçekleşmesi önem verilmesi gereken bir durumdur.
Barton Sargısı Nedir?
Barton sargısı çeneyi sabitleyen ve hareketini kısıtlayan bir sargıdır. Çene doktorlar tarafından yerine oturtulduktan sonra bir süre kullanılan bir sargıdır. Baş arkası ve enseden geçen bu sargı çenenin ani ve yapısını bozacak hareketler yapmasını belirli süreç dahilinde önler. Bu sayede yerine oturtulan çene tekrar çıkma ya da kayma göstermeden yerine oturacaktır. Doktor tavsiyesi ve kontrolü çerçevesi içerisinde gerçekleştirilen bir durumdur. Bu yöntem ile çene kaymasının ya da çıkmasının tekrardan gerçekleşmesi büyük oranda engellenmiş olur. Çene eklemleri tam olarak yerine oturana kadar çeneyi sabit tutacaktır.
Çenesinde Kayma Olan Kişilerin Yapması Gerekenler
Çene kayması yaşayan kişiler kendilerini belirli bir süre dahilinde dinlenmeye sokmalıdırlar. Ağızlarını geniş açmamaya dikkat etmelidirler. Özellikle yemek yerken, esnerken ağızlarını geniş açmamaya özen göstermelidirler. Bu dinlenme sürecinin altı haftalık bir süreç olması yeterli olacaktır. Yemek yerken lokmalar küçük dilimler halinde olmalıdır. Konuşurken ağzı geniş açmaya ya da yormamaya dikkat edilmelidir. Özellikle sert cisimler yemek bu durumu zorlayan etkenlerdendir.
Çiğnenmesi zor ve kuvvet gerektiren yiyeceklerden altı hafta kadar uzak durmak gerekmektedir. Kulak ağrısı gibi durumlar baş göstermeye başlamış ise hemen bir doktora başvurulması gerekmektedir. Genel olarak çene kayması yaşayan kişilerde kulağın hemen ön kısmında bir ağrı görülmektedir. Bu da çene eklemlerinin yerinden oynaması nedeni ile oluşur.
